Mensen in armoede en hulpverleners vinden elkaar vaak net niet, of niet genoeg. De drempels naar welzijnsorganisaties blijven hoog, het wantrouwen ten aanzien van hulpverleners vaak groot. Mensen in armoede voelen zich in sociale diensten vaak behandeld als een nummer, een probleemgeval, een dossier. Bind-Kracht ontstond acht jaar geleden, als een samenwerkingsverband van onderzoekers, trainers en coaches (mensen in armoede). Samen wilden we werken aan de kwaliteitsverbetering van de hulpverlening. De missie van Bind-Kracht is hulpverleners en begeleiders ondersteunen en versterken in krachtgericht werken via vorming, supervisie, methodiek- en organisatieontwikkeling en onderzoek. We verrijken de hulpverleningspraktijk met theoretische inzichten en het cliëntperspectief. Verbindend en versterkend werken in dialoog met hulpvragers in armoede is onze drijfveer.
Bind-Kracht groeide in acht jaar tijd uit tot een stevig inhoudelijk netwerk. In onze visie op armoede vertrekken we vanuit de theorie van maatschappelijke kwetsbaarheid als verklaringsmodel. Daarmee ontwikkelen we een tegenstroom voor het sterke ‘voor wat hoort wat’-discours, waarbij vooral de mensen onderaan de maatschappelijke ladder sterk worden geviseerd. Armoede wordt gecreëerd en in stand gehouden door een samenspel van factoren. Naast de uitsluitingsprocessen in de samenleving en in organisaties erkennen we de diepe kwetsuren die een leven in armoede nalaat, de veerkracht van mensen in armoede en de heterogeniteit in het omgaan met dit alles. Onze visie op armoedebestrijding is daaraan complementair. Armoedebestrijding vraagt krachtgericht, integraal en structureel werken aan een rechtvaardige samenleving via dialoog en participatie in relationele gelijkwaardigheid met mensen in armoede vanuit een geloof in de kracht van diversiteit. Vele hulpverleners voelen zich door deze visie gesteund in hun denken.
Deze visie wordt gevoed door onderzoek en concreet vertaald in publicaties en vormingspakketten. Bind-Kracht heeft een eigen boekenreeks. In het inzichtenboek Leefwereld en hulpverlening brachten we sociologische en psychologische inzichten samen over het leven in armoede en we vertaalden ‘empowerment’ naar een krachtgerichte en verbindende hulpverlening (Driessens & Van Regenmortel, 2006). In het methoden- en reflectieboek Krachtgerichte hulpverlening in dialoog (Vansevenant, Driessens & Van Regenmortel, 2008) ontwikkelden we concrete werkinstrumenten voor de praktijk. Met dit materiaal gaan we aan de slag in vormingsprogramma’s: beproefde vormingsmodules voor hulpverleners en vrijwilligers die reeds in vele CAW’s, OCMW’s, CLB’s en in vormingsinstellingen gesmaakt werden.
Ondertussen bleven we verder evolueren en werden verschillende thema’s uitgediept. In partnerschap met OCMW’s, CAW’s en organisaties in de bijzondere jeugdbijstand, onderzoeken we kwaliteitsvolle hulpverlening met mensen in armoede van andere etnische afkomst (Van Robaeys & Driessens, 2011), de organisatorische voorwaarden voor de implementatie van Bind-Kracht en de mogelijkheden van empowerment-meting. In samenwerking met andere onderzoeksinstellingen, ontwikkelden we meer gespecialiseerde vormingsmodules. Het pakket ‘kwetsuren en krachten’ focust op de psychologische dimensie van armoede waarin ook het thema ‘gehechtheid’ (Geenen & Corveleyn, 2010) aan bod komt. Op basis van een actie-onderzoek naar de basisschakelmethodiek (Baert & Droogmans, 2010) ontwikkelden we een vorming over ‘krachtgericht groepswerk’ en met de VDAB zochten we naar een haalbare ‘krachtgerichte, integrale arbeidstrajectbegeleiding’ (Sannen, Driessens & Verboven, 2011). We werkten didactisch materiaal uit voor de basisopleidingen sociaal werk en ortho en een vorming over de strijd tegen kinderarmoede, waarbij ook de ouders zich erkend en gerespecteerd voelen.
Kortom, Bind-Kracht volgt de maatschappelijke en wetenschappelijke ontwikkelingen op de voet en onderneemt samen met het werkveld en mensen in armoede onderzoek naar passende, krachtgerichte antwoorden op deze uitdagingen. Op die manier blijven we kennis, visie, methodieken, werkinstrumenten en reflectiemateriaal voor de begeleiding van mensen in armoede ontwikkelen in dialoog met hulpverleners, vrijwilligers, gebruikers van voorzieningen, beleidsverantwoordelijken en andere onderzoekers. Het verbinden van praktijkkennis met wetenschappelijke inzichten en het samenbrengen van perspectieven van hulpvragers en hulpverleners is eigen aan de werking van Bind-Kracht.
De eigenheid van de vormingen is de aansluiting bij de praktijkervaring van hulpverleners/begeleiders. Samen zoeken we hoe we via een positieve, respectvolle basishouding, via authentiek contact, via een passende vertrouwensrelatie en via dialoog op basis van gelijkwaardigheid, kunnen werken aan duurzame resultaten van hulpverlening. Een groepje van mensen in armoede brengen het perspectief van hulpvragers in armoede in de vorming. Ze participeren aan casusbesprekingen die hulpverleners inbrengen. Op basis van hun eigen gevoelens en ervaringen brengen ze daarbij een extra kijk of dimensie in de bespreking in. De cursisten ervaren de interactie met mensen in armoede als uitermate zinvol en beklijvend. In het voorjaar bieden we een nieuwe vorming aan ‘Opgroeien en opvoeden in armoede’. Meer info vind je op onze website.
Kristel Driessens, coördinator Bind-Kracht
Hilde Euben, verantwoordelijke vorming Bind-Kracht
www.bindkracht.be
Samenleving & Politiek, Jaargang 20, 2013, nr. 1 (januari), pagina 22 tot 23
Abonneer je op Samenleving & Politiek
Het magazine verschijnt 10 keer per jaar; niet in juli en augustus.
Proefnummer? Factuur? Contacteer ons via
info@sampol.be
of op 09 267 35 31.
Het abonnementsgeld gaat jaarlijks automatisch van je rekening. Het abonnement kan je op elk moment opzeggen. Lees de
Algemene voorwaarden.
Je betaalt liever via overschrijving?
Abonneren kan ook uit het buitenland.
*Ontdek onze SamPol draagtas.