Een aantal maanden geleden was Conner Rousseau te gast voor een lezing in het Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis te Gent. In de zaal zaten voornamelijk oudere sp.a-sympathisanten. Hoewel hij die dag sprak als fractieleider in het Vlaamse Parlement, kwamen ze vooral luisteren naar hun toekomstige voorzitter. Wie was die Conner Rousseau nu eigenlijk? Hij pakte de zaal in met een persoonlijk verhaal, met humor én met dossierkennis. Het is de voorbije maanden gebleken: zet Rousseau in eender welke setting – in een volkshuis, op een podium met Wim Soetaers, voor een camera, in een commissie – en hij trekt zijn slag. Een politiek talent, zo luidt het bij vriend en vijand.

Overal blijft Rousseau zichzelf, zeker op sociale media. Wie door de Instagram-account van @kingconnah gaat, merkt een bijzonder taalgebruik op voor een partijvoorzitter. Taalgebruik dat komt van de zomerkampen waar Rousseau nog steeds actief is. 'Ni fokke me mij' snauwde hij de minister-president eens toe. Sindsdien lopen sp.a'ers met de slogan op betogingen en is er zelfs een kledinglijn – vooralsnog geen sneakers evenwel. Het is de moderne versie van 'Sterft, gij oude vormen en gedachten', zo legde Bruno Tobback het uit aan zijn vader. Aan scholieren geeft Conner Rousseau examentips ('Beter 1 dag Netflix zien en de dag erna dubbel hard knallen, dan 2 dagen half z'n gat brakken'), voor senioren gaat hij vol voor de '1.500 euro pensioen van ons bomma'. Bij die eerste groep slaat die toon aan, bij de tweede wellicht minder. Welke 65-plusser wordt graag bomma genoemd? Beetje opletten toch, tot nader order behoedt vooral deze generatie sp.a ervoor onder de 10% te zakken. Feit is: Conner Rousseau gaat over de tongen; en dat is lang geleden voor een sp.a-voorzitter. Hij is de enige politicus in de Pop Poll 'Man van het Jaar 2019' van Humo; komt steeds meer in het vizier van politieke tegenstanders en journalisten, altijd een goed teken; en artikels met zijn naam in de kop worden vaak aangeklikt op sociale media.

Waar Conner Rousseau inhoudelijk heen wil, weten we ondanks de grote media-aandacht echter nog steeds niet. Natuurlijk is zijn voorzitterschap nog pril en schuilt sp.a voorlopig onder de vleugels van grote broer PS bij de federale regeringsonderhandelingen. Maar welke koers wil de nieuwe voorzitter zelf varen? Op het congres hoorden we dat de beslissingen weer 'van onderuit' moeten worden genomen en dat de partij weer als 'één stem moet spreken'. Op de sp.a-nieuwjaarsreceptie was de boodschap dat mensen het politieke circus beu zijn ('get shit done') en werd veiligheid in de markt gezet als links thema. Veel wijzer zijn we daarmee niet. Nu Conner Rousseau zijn 68 (!) nieuwjaarsrecepties heeft afgehaspeld, is het tijd voor inhoud.

Binnen twee jaar moet er een Go Left XL congres komen, zo lazen we in het programma waarmee Conner Rousseau voorzitter werd. Dat doet vermoeden dat de linksere koers van John Crombez op sociaal vlak wordt verdergezet, maar echt duidelijk is dat vooralsnog niet. Welk socialisme staat hij voor? Dat van Jeremy Corbyn of Tony Blair? Zoals Frank Moreels in een eerdere editie van SamPol schreef: wat zijn de standpunten over pakweg anciënniteitsbarema's, brugpensioen of Deliveroo? En hoe krijgen we solidariteitskwesties en discussies over sociale zekerheid uit het identitaire vaarwater? Conner Rousseau neemt het thema veiligheid op. Maar hoe staat hij tegenover de vluchtelingenproblematiek en diversiteitskwesties, traditioneel moeilijke thema's voor socialisten? Wordt de menselijke toon die hij hanteerde na De Panne de door iedereen te volgen partijlijn, ook als in de komende periode de vluchtelingencrisis opflakkert of als er weer een zoveelste samenlevingsincident de media beroert? Ook interessant om te ontdekken: hoe en met wie zal Conner Rousseau een links tegenoffensief uitbouwen? De voorbije weken profileerde sp.a zich ten koste van Groen over de lage-emissiezones. Is in concurrentie gaan met de groenen de nieuwe koers of worden stappen gezet om samen een sociaalecologisch alternatief uit te tekenen? En welke strategie bedenkt de 'Stevaert van Instagram' om het digitale gevecht met rechts aan te gaan? Wil sp.a zich de volgende jaren profileren als een Vlaamse of een Belgische partij? Heeft religie een plaats in de openbare ruimte? Enzovoort, enzovoort. Veel vragen die om een duidelijk antwoord vragen.

Terug naar het Amsab. Toen Conner Rousseau daar toekwam voor zijn lezing, liep hij de ingang van het in socialistische kringen erg bekende Instituut schuin tegenover het Kunstencentrum Vooruit gewoonweg voorbij. Hij was er wellicht nog nooit geweest. Een betekenisloos feit, uiteraard. Maar het geeft aan dat, hoewel de zoon van een sp.a-politica, hij geen stamboomsocialist is. Hij is zelfs nog maar net politicus. Dat hoeft geen probleem te zijn; de tijden zijn onherroepelijk veranderd. Maar met hem neemt sp.a een enorme gok. Met alle andere profielen als voorzitter is het niet gelukt. Een professor uit Oostende, een telg uit de Leuvense socialistische dynastie, een Jongsocialiste uit Sint-Truiden,… het verval van sp.a bleek gestaag. Misschien lukt het met @kingconnah wel. De koning staat voor het gevecht van zijn leven. Nu al.

Samenleving & Politiek, Jaargang 27, 2020, nr. 2 (februari), pagina 2 tot 4

• sp.a
• Conner Rousseau
• edito